1907 | Якуб Колас | Паэтычная старонка

Згнанніку

Брат маркотны, брат мой бедны!
Гоняць нас, на нас плююць;
Дзе ні пойдзеш — мы чужыя,
Мала нас дзе, брат, паймуць.

Свет шырокі, свет свабодны,
Толькі нам дарог няма:
Зачынілі ўсе нам ходы,
Аблягла вакол нас цьма.

Брат маркотны, брат мой бедны!
Не нудзіся, дарагі!
Будзем плыць памалу далей,
Хоць далёка берагі...

Мыслі праўды, дух свабоды,
Вольны наш народны дух
Растрасе суздром астрогі,
Ржавы ён парве ланцуг.

Што вы, хлопцы, спахмурнелі?
Ці каго вы пахавалі?
Ці няшчасце так здалела?
Што нуда апанавала?

Плюньце, хлопцы! Заспявайма,
Каб аж вокны задрыжалі!
Ва ўсе грудзі загукайма,
Каб і думкі паўцякалі!

Ці ж мы будзем вечна гнуцца,
Апускаць бязвольна рукі?
Няхай слёзы больш не льюцца,
Няхай нас не знаюць мукі!

За работу жыва, жыва!
Каб нас доля не ўшчувала,
Каб не сохла наша ніва,
Каб нуда нас больш не гнала!

Ці помніш ты, Ганна,
Шчаслівы мамэнт,
Як граў раз на дудцы
Нябожчык Вінцэнт?

А Нёман спакойна,
Спакойна дрыжаў,
І месячык ясны
На нас пазіраў.

Драў горла ў лозах
За рэчкаю драч,
І грукаў у сцену
Рагамі маркач.

На жэрдзе мы селі
У мроку маўчком,
І я прытуліўся
К табе плечуком.

Язык мне адняўся,
Я сліну глытаў.
А потым нясмела
Цябе запытаў:

- Скажы мне, Ганулька,
Ці любіш мяне?
- Люблю, - ты сказала, -
Аж сэрца мне схне!

І лапці з-за спіны
Мае ты зняла,
Анучы у Нёман
Ты мыць панясла.

Ганулька, Ганулька!
Павер, зразумей -
Я ў свеце не бачыў
Кахання шырэй!

На вуліцы Мурза
Яхімаў брахаў,
І стражнік пасвістваў,
Нагайкай махаў.

Я ж быў шчаслівейшы
На свеце батрак,
Ішоў, не баяўся
“Шнуроў” і сабак.

Ці помніш ты, Ганна,
Той светлы мамэнт,
Як граў раз на дудцы
Нябожчык Вінцэнт?